Οι Δέκα Εντολές του Σόλωνος

Α. ΚΑΛΟΚΑΓΑΘΙΑΝ ΟΡΚΟΥ ΠΙΣΤΟΤΕΡΑΝ ΕΧΕ

Β. ΜΗ ΨΕΥΔΟΥ

Γ. ΤΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΜΕΛΕΤΑ

Δ. ΦΙΛΟΥΣ ΜΗ ΤΑΧΥ ΚΤΩ ΟΥΣ Δ’ΑΝ ΚΤΗΣΗΙ ΜΗ ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΖΕ

Ε. ΑΡΧΕ ΠΡΩΤΟΝ ΜΑΘΩΝ ΑΡΧΕΣΘΑΙ

F. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕ ΜΗ ΤΑ ΗΔΙΣΤΑ, ΑΛΛΑ ΤΑ ΑΡΙΣΤΑ

Ζ. ΝΟΥΝ ΗΓΕΜΟΝΑ ΠΟΙΟΥ

Η. ΜΗ ΚΑΚΟΙΣ ΟΜΙΛΕΙ

Θ. ΘΕΟΥΣ ΤΙΜΑ

Ι. ΓΟΝΕΑΣ ΑΙΔΟΥ

Ο Σόλων ο Αθηναίος, ήταν ένας εκ των επτά σοφών της αρχαιότητος.

ΣΟΛΩΝΑΣ

Μεγάλος Αθηναίος νομοθέτης, φιλόσοφος και ποιητής (639 - 559 π.Χ.). Ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδας.
Ανήκε σε πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια, η οποία καταγόταν από τη γενιά του βασιλιά της Αθήνας Κόδρου. Ο πατέρας του ονομαζόταν Εξηκεστίδης· αυτός φρόντισε για την εκπαίδευση και ανατροφή του γιου του. Όταν ο Σ. έχασε την περιουσία του, στράφηκε προς το εμπόριο και ταξίδεψε στην Αίγυπτο και τη Μ. Ασία. Επωφελούμενος από τα ταξίδια του αυτά μελέτησε ξένους πολιτισμούς και νόμους, καθώς και τον πολιτικοοικονομικό βίο των άλλων χωρών. Τα εφόδια που απέκτησε τα χρησιμοποίησε αποτελεσματικά για την κοινωνική και οικονομική ανόρθωση της πατρίδας του και έτσι κατόρθωσε να αναδειχτεί στο σπουδαιότερο άνδρα της εποχής του. Την εμπιστοσύνη του λαού την κέρδισε πρώτα με το ποιητικό του έργο. Με τους φλογερούς του στίχους επηρέασε την αθηναϊκή κοινή γνώμη, συμβουλεύοντας, ενθαρρύνοντας και ενθουσιάζοντας τους Αθηναίους. Στα ποιήματά του έκανε τη διαπίστωση ότι η κακοδαιμονία της πόλης και οι φιλονικίες οφείλονται στον αγώνα των τάξεων και υποσχόταν τη θεραπεία του κακού. Γι' αυτό οι Αθηναίοι τον εξέλεξαν το 594 π.Χ. άρχοντα με έκτακτη δικτατορική εξουσία, για να αποκαταστήσει την ειρήνη με τη μεταβολή των θεσμών.

Η νομοθεσία του.

Τα νομοθετικά μέτρα του Σ. ήταν πολύ τολμηρά, αλλά και δραστικά. Τα σπουδαιότερα από αυτά ήταν τα εξής: α) Κατάργησε τη διαίρεση των πολιτών σε τάξεις ανάλογα με την καταγωγή τους και καθιέρωσε νέα διαίρεση με βάση το εισόδημα. Έτσι οι πολίτες διαιρέθηκαν σε 4 τάξεις: πεντακοσιομέδιμνοι, ιππείς, ζευγίτες, θήτες. Ανάλογα με την τάξη ρυθμίζονταν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των πολιτών. β) Με τη "σεισάχθεια" (αποτίναξη των βαρών) εξάλειψε τα χρέη. γ) Ίδρυσε την εκκλησία του δήμου, δηλ. τη συνέλευση του λαού. δ) Ίδρυσε τη βουλή των τετρακοσίων. ε) Καθόρισε τον αριθμό των αρχόντων σε εννέα. στ) Ίδρυσε την Ηλιαία, την οποία αποτελούσαν 6.000 δικαστές κ.λ.π. Ο Σ. πήρε νομοθετικά μέτρα για όλα τα ζητήματα και ρύθμισε πάνω σε νέες βάσεις το ιδιωτικό και ποινικό δίκαιο. Οι νόμοι καταγράφτηκαν σε ξύλινες τετράγωνες στήλες, οι οποίες στένευαν προς τα πάνω και στρέφονταν γύρω από άξονα, γι' αυτό και ονομάστηκαν "άξονες" ή "κύρβεις". Η νομοθεσία του απέκτησε φήμη και επέδρασε στην εξέλιξη του δικαίου. Δίκαια ο Σ. θεωρείται πατέρας του αστικού δικαίου.
Ο Σ., για να αποφύγει μεταβολές της νομοθεσίας του, αποδήμησε για δέκα χρόνια. Γρήγορα όμως προκλήθηκαν ταραχές, τις οποίες υποκινούσαν οι ευγενείς κυρίως, και η πόλη έπεσε σε αναρχία.
Ο Σ. κατά τη διάρκεια των δέκα χρόνων της αυτοεξορίας του επισκέφτηκε, μεταξύ άλλων, και το βασιλιά των Σάρδεων Κροίσο, ο οποίος τον ρώτησε αν γνώριζε κανέναν άνθρωπο πιο ευτυχισμένο από αυτόν. Ο Σ. του ανέφερε τρεις περιπτώσεις ευτυχισμένων ανθρώπων και τον συμβούλεψε με το γνωστό: "Μηδένα προ του τέλους μακάριζε" (=μη μακαρίζεις κανέναν, προτού να δεις το τέλος του). Όταν ξαναγύρισε στην Αθήνα, τη βρήκε σε πολύ καλή κατάσταση χάρη στα δικά του νομοθετικά μέτρα και πέθανε ευτυχισμένος σε βαθιά γεράματα.

Η ποίησή του

Ο Σ. υπήρξε και ελεγειακός ποιητής. Έγραψε ελεγεία με τίτλο "Σαλαμίς", στην οποία προτρέπει τους Αθηναίους να ανακτήσουν το αγαπημένο τους νησί. Από την ελεγεία αυτή σώζονται μόνο οκτώ στίχοι.
Ο Σ. έγραψε επίσης πολιτικές ελεγείες, από τις οποίες έχουμε μεγαλύτερα αποσπάσματα. Σ' αυτές εκφράζει τα πολιτικά του φρονήματα και αντανακλά τη φιλοπατρία του και την αγάπη του προς τη δικαιοσύνη. Οι ελεγείες του ονομάστηκαν "γνωμικές", επειδή περιέχουν πολλές γνώμες.